Читать книгу «У снягах драмае вясна» онлайн.

- Ну, гэта ты дарэмна. Ён не такі ўжо благі хлопец. Можа, я, праўда, яго не ведаю? Я яму таксама не вельмі давяраю, антыпатычны ён мне. Але каб так казаць на чалавека - трэба мець факты.

- Ёсць факты. Можа, турнем? - спытаўся Паўлюк.- Група незадаволеная.

- Глядзі сам. Як група. Але на групу вельмі не спадзявайся. Група ў нас такая зрабілася, што падтрымлівае толькі ў калідоры, а на зборах сядзіць моўчкі. А нарэшце, чорт яго бяры, не варта рук пэцкаць. І ўсё гэта, пра што размаўлялі, таксама мінецца. Мы людзі чыстыя, што нам бруд!

І ён прылёг да Паўлюка. Закурылі. Пачынала змяркацца.

- А што, хлопча, - сказаў Берасневіч, усміхаючыся ў змрок, - добра будзе жыць цераз сто год. Я абавязкова дажыву. Уяўляеш, каля шляхоў абавязкова мора руж, людзі - як статуя дыскабола, ля гарадоў - лясы. Нават ільвоў вывелі такіх, што не кусаюцца. Ходзяць сабе, як бычэчкі.

- Ільвоў забіць трэба.

- Што ты, такі прыгожы звер! Не! А будынкі такія, што дух сціскае, высокія, блакітныя: шкло, мармур, золата. Бактэрый ніякіх. I, вядома, ніякіх пабеданосікавых. Іх, калі які дажыве, на месяц закінуць, няхай там руду капаюць на агульную карысць.

- І ў кожнага самалёт. Ляці сабе куды хочаш.

- Што самалёт. Самалёт глупства. А вось уяві: ледзь золак - звоніць тэлевізіёфон. Уключыў і бачу цябе. І ты збіраешся ляцець на Венеру. Там даўно ўжо вуглякіслы газ знішчылі, цёпла, і там курорты для такіх старых пясочнікаў, як мы. Лячыце сабе раматус. А ты ляціш, каб правесці там першую сусветную нараду камуністычных паэтаў.

- Не, - сказаў Паўлюк, - я б нікуды не паляцеў. Нашто? Зямля такая цёплая, родная. Ты ведаеш, што пра маю Свету Янка напісаў?

- А што?

- Яна вучыцца ў сельскагаспадарчым, дык гэты яхіднік прыдумаў па-руску, у духу Дзяржавіна, на яе верш:

Берасневіч засмяяўся.

- Вось я і думаю, - засаромлена сказаў Паўлюк, - што непатрэбна нам нікуды з зямлі ісці. Яна будзе яблыкі вырошчваць па шэсць кіло кожнае, а я буду дзяцей вучыць. Я думаю, яны і пры камунізме будуць хадзіць на галаве... І якіх жа я добрых людзей з іх выхаваю!

- А я дык не хачу такога. Я свет хачу паглядзець, людзей. Цікавыя тады людзі будуць. А там і куды-небудзь далей зямлі махнуць.

Вясна чакала за акном, уплятала свой голас у бег кропель, у вільготны, цяжкі шум таполяў за акном. І ўсё чакала: вось зараз дазволяць, вось возьме яна ў рукі зямлю, рассыпе паўсюль кветкі, кіне пад ногі людзям ліловыя кілімы сноў.

Ціхая, нясмелая яшчэ, ішла на зямлю вясна. 

V

Вось каштаны раскрылі свае салатнага колеру кулачкі, і выявілася, што ў кожнага лістка па сем пальцаў, і зноў, як дваццаць год таму, хвалюе гэта старое як свет адкрыццё. Голас Алёнкі: "Глядзіце, маладыя дрэўцы распусціліся хутчэй, ніж старыя. Чаму?"

- Не ведаю.

- А я ведаю. Яны проста больш даверлівыя, не думаюць, не ведаюць, што можа быць ранішні прымаразак. Лезе з зямлі трава і так расце пад цёплым дажджом, што прарывае стрэлкамі, у імкненні да святла, мінулагодняе шэрае лісце.

Берасневіч спаў не спаў, а марыў, седзячы на паркавай лаве. Зямля аж дымілася пад сонцам: толькі што пасля дажджу прыгрэла сонца. Маленькія трыпутнікі лавілі язычкамі апошнія кроплі; рака яшчэ пузырылася на поўдні, куды адышла вялізная сіняя хмара, а былінкі лезлі з-пад зямлі, працягваючы ўслед дажджу маленькія зялёныя дзюбкі.

- Дай піць! Дай піць!

Ён чакаў Алёнку, якая была павінна прайсці тут па дарозе ў кансерваторыю. Лёгкі цёплы туман, кроплі збягаюць з галін, у вільготным бэзе б'юцца вераб'і.

Паскудная птушка гэты верабей. Б'ецца, крычыць, лезе, сварыцца. Напэўна, калі б на зямлі стаў мароз у сто градусаў і ўсё жывое замерзла - усё адно, ледзь прыйшла вясна - верабей вылез бы аднекуль з-пад страхі і зацягнуў пераможнае "жыў! жыў!". Як быццам увесь сусвет існуе толькі дзеля яго.

Ідуць людзі. Столькі людзей у гэтым горадзе, а яна адна, і яна не йдзе. Ён чакае, і вось з-за павароткі алеі выходзіць постаць, якую ён адрозніў бы сярод тысяч іншых. Ветрык развявае плашч і сукню. Вось яна абмінае лужыну. Ён падняўся насустрач, ён маўчыць, але яна заўважыла, і - шчасце маё! - якой радасцю (а можа, толькі здалося) запалалі любыя махнатыя вочы.

- Гэта вы? Я так рада.

Ён ідзе поруч, а Алёнка сваім срэбным галаском шчабеча легкаважна і весела, як тыя птушкі ў мокрых бэзавых лісцях. Ён хоча дапамагчы ёй несці ноты, яна не дае, пальцы іхнія сутыкаюцца... І яны ідуць далей такія сур'ёзныя, быццам Аўстралія раптам правалілася ў акіян. Гэта вельмі сур'ёзная справа, калі сутыкнуліся ўпершыню пальцы.

- Дрэвы якія... зялёныя, - нарэшце выціскае з глоткі Берасневіч.

- У Бялыніцкага-Бірулі ёсць такія, на яго карцінах. Люблю я яго, хаця не адразу звыкаеш да яго бляклай фарбы. Адыдзеш, а пасля, праз некалькі дзён, зноў цягне ў музей, карціна здаецца больш прыгожай, ніж на самай справе. І зноў, калі пабачыш, нейкае расчараванне... І зноў цягне. I, нарэшце, застаецца тое ж самае ўражанне, і гэта ўжо назаўсёды.