Читать книгу «У снягах драмае вясна» онлайн.
- А як жа ж. Патрэбна будзе - ва ўсё ўмяшаюся. Я ведаў, ведаў (палец Маркіча, падобны на жоўты аловак, качаўся ў паветры, торкаў у бок Берасневіча), ты такі строіш з сябе надчалавека.
- Ты хаця чытаў Ніцшэ?
- Не чытаў. І ганаруся гэтым.
- Дарэмна, невуцтвам ганарыцца не рэкамендуецца. Раю табе прачытаць. Як жа ты фашызм будзеш ведаць без гэтай кнігі?
- Цікавыя ты кнігі раіш чытаць.
- Цьху, - толькі і плюнуў Берасневіч. - Ну і не чытай нічога, ну і слухай сабе сцверджанні Івана Пірагоўскага. І будзе якраз так, як у студэнцкай песні:
VIII
Адхон пад ракою пакрыўся мяккай, як дзіцячыя валосікі, травою. За спіною былі дрэвы паркаў, перад вачыма - вялікая рака і блакітная далячынь Зарэчча.
Алёнка, ужо ў летняй сукенцы, сядзела на траве, абхапіла калені тонкімі рукамі. Берасневіч ляжаў поруч на спіне і глядзеў, як лёгкія аблокі плылі некуды над зямлёй. Блакіт, бязмежны блакіт!
І ў вачах Алёнкі быў такі самы блакіт, як у гэтым небе, як на шырокай рацэ, па якой плыў вялізны плыт.
Жэнька, які прыйшоў з імі, некуды знік, а ім было добра. І каб было яшчэ лепей, Берасневіч павярнуўся на бок і сказаў:
- Плыт ідзе. Алёнка, ты б жадала зараз паплысці на ім?
- Адной?
- Не, з Жэнькам, са мною... з сяброўкамі.
- Мгм. А куды?
- Ну, далёка-далёка... да сiняга мора.
Уладзіслаў закусіў былку.
- Ты яшчэ не ведаеш, як гэта добра.
- Чаму не ведаю, - адказала Алёнка. - Гэта добра. Уначы спалохі над ракою. Цішыня... Вада вільгаццю, тванню пахне... каза дзікая п'е ваду.
- А я налавіў рыбы, а мы яе варым. Агеньчык на цаглінах ліжа бок чыгунка.
- І будан, абавязкова каб будан. Ведаеш, вялым лісцем пахне. Добра...
Вочы іхнія блішчаць, яны заваражылі самі сябе магчымасцю шчасця, у якім яшчэ не могуць прызнацца.
Жэнька непрыкметна падышоў хмызамі, яму няёмка перашкаджаць, але стрымацца ён таксама не можа і кажа ў тон ім:
- Уладзь лекцыі табе чытае...
Яны здрыгануліся, а Жэнька працягвае:
- Доўгія лекцыі, энцыклапедычныя. Пра глебы Беларусі, пра яе жывёльны свет. Табе гэта нудна, бо ты па натуры касмапаліт. Будуць пінскія балаты... Пасля ён цябе ўласнымі вершамі будзе душыць да непрытомнасці і будзе патрабаваць справядлівай крытыкі, - гэта значыць, бессаромных пахвал. Астабрыдне гэта табе, скінеш ты касцюм пастаральнай пастушкі і ўцячэш ад яго на баль, туды, дзе музыка, густ, прыгажосць, весялосць - і ўсе твой талент хваляць.
Берасневіч раптам бачыць, як на Алёнчыных вачах накіпаюць слёзы. Яна амаль крычыць:
- Не смей! - І потым да Берасневіча: - Уладзік, не слухай, гэта ён наўмысна. Я зусім не такая... ну, можа, часам і такая, але я не хачу быць такой.
Ён i не слухае. Ён пакрыўдзiўся не за сябе, а за яе.
- Вось што, уявіць сабе шмат чаго можна. Ну, напрыклад, цераз дваццаць год я прыехаў да цябе ў госці. Ляжу, і ў суседнім пакоі, чую, ты размаўляеш з жонкаю, той самай Валяй, якая табе падабалася. Ты хочаш мяне добра пачаставаць, а яна кажа: "Ат, не хворы. Няма чаго па гасцях ездзіць. Будзе селядзец, бульба, яблыка парэжу на дваццаць кавалкаў і раскладу па вазе, каб больш здавалася".